Koronavirüs salgınını yeni yeni atlatmaya çalıştığımız şu günlerde yeni haberler pek çok vatandaşı korkutmaya başladı. Maymun çiçeği virüsü belirtileri pek çok ülkede görülmekte. Başta İngiltere, İspanya ve Portekiz olmak üzere Avrupada’da görülen vakalar var. İngiltere’de son 10 günde görülen yedi maymun çiçeği virüsü yani Monkeypox vakasının ardından Portekiz’de de beş kişide bu virüs tespit edildi. Peki, maymun çiçeği virüsü nedir ve bulaşıcı mı? İşte, Maymun çiçeği virüsü semptomları ve tedavisi ile ilgili ayrıntılı bilgiler.
Maymun Çiçeği Virüsü
Maymun çiçeği virüsü nedir? sorusu dünyada olduğu gibi ülkemizde de gündeme geldi. Orta ve Batı Afrika’daki ormanlık alanlarda görülen ve endemik bir virüs olan maymun çiçeği İngiltere’nin ardından Portekiz ve İspanya’da da görüldü. Dünya koronavirüs salgınının sonuna gelirken yeni virüs endişelere neden oldu. Oldukça bulaşıcı olan maymun çiçeği, insanlara çoğunlukla kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan geçerek enfekte olmakta.
Maymun Çiçeği Virüsü Nedir?
Hastalığa, Poxviridae ailesindeki Orthopoxvirus cinsinin bir üyesi olan maymun çiçeği virüsü (Monkeypox) neden olur. Monkeypox, öncelikle Orta ve Batı Afrika’nın tropikal yağmur ormanlarında ortaya çıkan ve zaman zaman diğer bölgelere ihraç edilen viral bir zoonotik hastalıktır.
Maymun çiçeği virüsünün Orta Afrika ve Batı Afrika olmak üzere iki farklı genetik grubu vardır. İnsanlarda görülen Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne göre daha şiddetlidir. Ayrıca daha yüksek ölüm oranına sahiptir.
Maymun Çiçeği Bulaşıcı mı?
Monkeypox virüsü insanlara çoğunlukla kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan bulaşır, ancak insandan insana bulaşma da gerçekleşebilmekte.
Monkeypox virüsü bir kişiden diğerine lezyonlar , vücut sıvıları, solunum damlacıkları ve yatak örtüsü gibi kontamine materyallerle temas yoluyla bulaşır. Yetersiz pişmiş et ve enfekte hayvanların diğer hayvansal ürünlerini yemek olası bir risk faktörüdür. Anneden fetüse plasenta yoluyla da bulaşabilmesi mümkün.
Çoğu insan enfeksiyonu birincil olarak hayvandan insana bulaşmadan kaynaklanır. Yabani hayvanlarla, özellikle hasta veya ölü hayvanlarla, korunmasız temastan kaçınılmalıdır. Ek olarak, hayvan eti veya parçaları içeren tüm yiyecekler yemeden önce iyice pişirilmelidir.
Monkeypox Belirtileri Nelerdir?
Kuluçka süresi genellikle 6 ila 13 gün arasındadır, ancak 5 ila 21 gün arasında değişebilmekte.
Enfeksiyon iki döneme ayrılmakta:
Ateş, yoğun baş ağrısı, lenfadenopati (lenf bezlerinin şişmesi), sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizlik ile karakterize invazyon dönemi 0-5 gün arasında sürer. Lenfadenopati, başlangıçta benzer görünebilen diğer hastalıklarla (suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü vakasının ayırt edici bir özelliğidir.
Deri döküntüsü genellikle ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar. Döküntü, gövdeden ziyade yüz ve ekstremitelerde daha konsantre olma eğilimindedir. Döküntüler genelde yüzde başlayıp (vakaların %95’inde) ve avuç içlerini ve ayak tabanlarını (vakaların %75’inde) etkiler. Ayrıca oral mukozalar, genital bölge (%30) ve konjonktiva ile birlikte kornea da (%20) etkilenmekte.
Monkeypox genellikle 2 ila 4 hafta süren semptomları olan kendi kendini sınırlayan bir hastalıktır. Şiddetli vakalar çocuklar arasında daha sık görülmekte. Maymun çiçeği virüsü vaka ölüm oranı genel popülasyonda %0 ile %11 arasında değişmektedir. Ek olarak küçük çocuklar arasında daha yüksektir.
TEDAVİSİ VAR MI?
Henüz maymun çiçeği virüsü enfeksiyonu için kanıtlanmış, güvenli bir tedavi yoktur. Maymun çiçeği salgınını kontrol altında tutmak amacıyla çiçek hastalığı aşısı, antiviraller ve İntravenöz immün globulin (VIG) kullanılabilir. Bununla birlikte, şu anda, orijinal (birinci nesil) çiçek hastalığı aşıları artık halka açık değildir. 2019’da çiçek hastalığı ve maymun hastalığının önlenmesi için daha yeni bir aşı onaylanmıştı. Ancak henüz kamu sektöründe yaygın olarak mevcut değil.